Chuyện Phạm Tử Hư lên chơi
Thiên Tào
---------------------- Phương Huyền
Phạm Tử Hư quê Cẩm Giàng
Là người phóng túng, không sang, chẳng giầu
Thông minh vốn sẵn từ lâu
Học thầy Dương Trạm- trước sau vẹn toàn
Phạm sửa được tính ngang tàng
Trở nên người tốt, đàng hoàng, tình sâu
Thầy Dương Trạm chết đã lâu
Học trò tan cả, Phạm đâu dám từ
Làm lều coi mộ khư khư
Ba năm đói rét có dư mới về
Bốn chục tuổi- công danh chê
Về kinh học tập, mải mê sách, đèn
Cạnh Tây Hồ- sống đã quen
Một buổi sáng sớm ra xem mặt hồ
Bỗng thấy quân lính lô nhô
Dẹp đường quan lớn, lọng, cờ tung bay
Phạm bèn nhìn trộm- mới hay
Trong xe lại chính là thày Dương nay
Phạm vội sụp lạy thày ngay
Xua tay thày nói chỗ này không nên
Tối nay con đừng có quên
Qua đền Trấn Vũ- nửa đêm thày chờ
Tử Hư ngây ngất như mơ
Sắm sẵn rượu thịt, túi thơ gặp thày
Xin thưa: Thày mất bấy chầy
Mà thày hiển hách hơn ngày dạy con
Xin thày cho rõ nguồn cơn
Để con theo gót- tủi hờn xua đi
Thày rằng ta chẳng có gì
Trong lòng chữ tín luôn đi hàng đầu
Trọng chữ nghĩa, giữ tình sâu
Đức Đế Quân thấy ta đâu tồi tàn
Cho ta hầu giá tàn vàng
Lên chầu Thượng Đế đi ngang qua hồ
Gặp con là chút tình cờ
Âu là có chút Thiên cơ luận bàn
Với trọng trách ta đang mang
Trông coi thi cử- bảng vàng các khoa
Tử Hư mới vội lân la
Sao con chẳng đỗ để mà xứng danh
Xin thày chỉ rõ bại, thành
Bõ công kinh, sử học hành bấy lâu
Thày rằng: Anh sẽ đỗ đầu
Nhưng vì kiêu quá- đỗ sau vài lần
Trời bắt muộn, chậm bước chân
Cái kiêu, ngông có thì cần nhụt đi
Không kiêu đã đỗ tức thì
Kẻ sĩ đức tốt- mấy khi thiệt thòi
Ngày nay nhiều kẻ học đòi
Trường này, lớp nọ chẳng coi là gì
Lại còn tên, họ đổi đi
Nếu trượt- đổ tại quan thi mất tình
Nếu thành danh- lại hợm mình
Kiêu căng, ngổ ngáo, coi khinh mọi người
Học trò ta khắp mọi nơi
Đến khi ta mất họ thời bỏ đi
Anh thì cẩn trọng nể vì
Trông nom ngôi mộ chẳng khi nào rời
Nên ta để ý mọi nơi
Gặp anh nói một vài lời vì anh
Tử Hư mang truyện trong thành
Quan này, quan nọ rõ rành hỏi xem
Quan hình án- chỉ buông rèm
Nhận nhiều hối lộ mới đem gia hình
Quan thái y, người thật xinh
Nhưng mà dốt nát, coi khinh mạng người
Quan đầu triều chỉ ham chơi
Tham lam vô độ, nơi nơi oán cùng
Ra tay trấn áp lung tung
Những người cùng cánh- tiệc tùng thâu đêm
Cứ tưởng dân người ta quên
Oán hận chồng chất, tâu lên tận Trời
Mạt vận sắp sửa đến nơi
Vênh vênh, váo váo dối đời mãi sao ?
Thày cười : cái ác khoác vào
Trồng gì được nấy, cần bao nhiêu ngày
Có điều chưa báo ứng ngay
Làm thiện, đức tốt số hay- ứng liền
Ở hiền sống được bình yên
Khi mất vui vẻ- cõi Tiên nương mình
Làm ác- tên ở u minh
Phải bị trừng phạt, Diêm đình đón ngay
Anh nên nhớ ở kiếp này
Tu nhân, tích đức- có ngày hiển vinh
Tử Hư xin thày cho mình
Theo thày một chuyến thiên đình, tham quan
Thày Dương cho một bảng vàng
Bảo rằng họ Phạm hãy mang về nhà
Sang xuân mới được mở ra
Tên những người đỗ để mà thử coi
Ta làm công việc xét soi
Thẩm tra kỹ lưỡng mới đòi chép biên
Xe mây vừa lướt bay liền
Sông Ngân vằng vặc- cõi Tiên tuyệt vời
Cung vàng, điện ngọc sáng ngời
Gió thơm hơi lạnh, rét người, thấm da
Vén mây nhìn xuống quê nhà
Mọi vật nhỏ bé như là que tăm
Tử Hư lễ phép hỏi thăm
Cung nào mà đẹp gấp trăm dưới trần
Thày Dương giảng giải một lần
Tử vi cung đó muôn phần oai linh
Mây hồng che phủ tài tình
Thượng Đế ngự đó, xét minh mọi điều
Hãy chờ ta, học trò yêu
Ta vào trình tấu, buổi chiều có tên
Đến chiều Phạm ngước nhìn lên
Viên quan áo tía xướng tên mình rồi
Ghế trạng nguyên- họ Phạm ngồi
Kỳ thi xuân tới ghi nơi bảng vàng
Thày trò đi khắp các hàng
Có cửa “Tích đức” có làng “Thiện nhân”
Ở Trần làm thiện bao lần
Yêu thương đồng loại, giúp bần, khó nuôi
“Thuận hạnh” là cửa phía xuôi
Gồm toàn người tốt, mặt tươi sáng ngời
Sau đó cùng thày tới nơi
“Nho thần” cửa ấy, xin mời con qua
Quan tốt đức độ hiền hòa
Các đời Trần, Lý gọi là Tiên ông
Trên Trời rộng khắp mênh mông
Trời mà sáng rõ là không lối về
Tạm biệt thày, trở lại quê
Sang xuân đã đỗ- đề huề vinh danh
Bao nhiêu việc dữ, việc lành
Thầy báo cho biết, thực hành- đời yên
Luôn tích đức,trọng người hiền
Để sau này mất- lên Tiên gặp thày
LỜI BÌNH
Những chuyện huyền hoặc đời này
Quân tử sao lại tin ngay lời đồn
Nhưng mà là chuyện dạy khôn
Đối nhân, sử thế trường tồn thế gian
Cho dù có được làm quan
Ơn thày dạy dỗ phải mang suốt đời
Còn chuyện tham quan cõi Trời
Có hay không có- một lời cho qua ./.
11/11/2012