TRUYỀN KỲ MẠN LỤC
GIÁNG SINH
Phương Huyền
Có ông tên Tạc- Đức Công
Người phủ Thường Tín- thần đồng xứ Nam
Ông coi hình án Tuyên Quang
Huệ Tôn triều Lý- án oan giải nhiều
Công bằng, nhân hậu, dân yêu
Năm mươi tuổi chẵn, có điều không con
Một hôm ốm nặng, mỏi mòn
Chết đi, tỉnh lại nỉ non dặn dò
Ta đi đến chỗ lầu to
Thành đen vách sắt, không cho bước vào
Một ông thư lại cao cao
Dẫn đi lối phải- khác nào mê cung
Ngỡ ngàng nhà rộng khôn cùng
Trăm người áo tía, tận trung đứng hầu
Bấy giờ có một ông tâu
Ông Dương nhân đức- lẽ đâu yểu đời
Không ai nối dõi cho người
Phải biểu dương tốt, nơi nơi học hành
Tâu lên Thượng Đế thật nhanh
Đức Công nghỉ tạm, chờ thành nghiệp to
Lúc sau xứ giả báo cho
Chuẩn bị xe đò, trở lại dương gjan
Sống thêm hai kỷ làm quan
Cho con trai tốt- họ hàng cậy trông
Cố làm điều tốt nghe không
Trời luôn theo rõi, nên ông cố làm
Đi qua một dãy nhà ngang
Dương công mới hỏi viên quan: “Dinh gì ?”
Trả lời- thư lại vân vi
Hai tư tòa lớn, một khi đến rồi
Xem sổ sinh tử thấy thôi
Gạch đi bằng mực- đôi hồi chết ngay
Dấu son sống lại có ngày
Ông luôn tích thiện thì nay được đền
Chia tay thư lại nói trên
Đức Công chợt tỉnh, sau đêm mơ màng
Hôm sau bà vợ sẽ sàng
Thiếp thấy sao nhỏ, màu vàng vào tâm
Chín tháng chờ đợi âm thầm
Sinh một quý tử- chắc cầm tương lai
Đặt tên : Thiên Tích, đẹp trai
Thích uống trà lắm, hơn tài người xưa
Văn chương kim, cổ chẳng vừa
Đức Công mừng có kế thừa tổ tiên
Nhưng mà nhiều người liêm, hiền
Tiền bạc cũng hiếm, chức quyền coi khinh
Hai tư năm bất thình lình
Đức Công vô bệnh dứt tình chết đi
Thiên Tích thương xót khôn bì
Đoạn tang cậu lại lo đi học hành
Tiền bạc không đủ đã đành
Muốn xin gửi rể, chả thành nơi nao
Hàng xóm khinh rẻ làm sao
Chàng rằng: “sao có đời nào phụ ta
Nghĩ đến việc làm của cha
Cứu người nhiều lắm- gọi là có công
Nay con mở mặt được không ?
Làm thiện như thế thì trông mong gì
Sinh đang đau khổ khôn bì
Có ông họ Thạch lại đi giúp chàng
Ông có thục nữ- một nàng
Cho theo giúp đỡ, đảm đang việc nhà
Nuôi chàng ăn học gần, xa
Đừng vì nghèo khó, vậy là buông trôi
Nói xong vừa mới đây thôi
Biến đi đâu mất- lần hồi khó tin
Thiên Tích ghi nhớ như in
Nghe có thầy giỏi thì tìm đến ngay
Đất Tiên Du có một thày
Dạy trò đèn sách đêm ngày cả trăm
Sinh trọ gần đó siêng năng
Quyết tâm đèn sách sánh bằng người ta
Hàng xóm có một đại gia
Làm nghề buôn bán, đi xa về gần
Thừa tiền bạc, đủ kiệm cần
Có cô con gái muôn phần đoan trang
Ông muốn kén ngôi đông sàng
Thấy Sinh tướng mạo đàng hoàng- nên duyên
Đại gia đâu có tiếc tiền
Đón Sinh về để gả liền con cho
Sinh mừng mới hết âu lo
Chăm chỉ đèn sách, để so với đời
Có lúc tâm trạng rối bời
Vì sao lại trái với lời Thạch gia
Thế thì tương lai của ta
Cũng không thành đạt, sao mà tin đây !
Bấy giờ cô vợ cho hay
Chính em họ Thạch, tên này: Hán Anh
Gia đình gặp nạn chiến tranh
Quan trên vu, hãm- cha thành tù nhân
Dương Công dù chẳng tình thân
Ra sức cứu giúp, đôi lần tha em
Cha đây đi qua ghé xem
Thương em ông mới cố đem về nhà
Công ơn dưỡng dục của cha
Em phải báo hiếu, để mà đền ơn
Bấy giờ Sinh rõ nguồn cơn
Xem ra duyên số còn hơn đặt bày
Vợ chồng thắm thiết lâu nay
Vì câu chuyện này, càng mến yêu thêm
Sinh lo học tập ngày, đêm
Hai khoa thi đỗ, làm nên quan đầu
Thờ Vua gìn giữ trước, sau
Ơn đền, oán trả lâu, mau tùy người
Một hôm lập đàn tế Trời
Gặp một Đạo Sĩ như người thôn quê
Áo rách, giày nát- khó mê
Dáng đi thất thểu, đến chê Sinh rằng
Cố nhân không nhận ra chăng
Sau này gặp nạn- nhờ thằng này sao ?
Bấy giờ Sinh mới mời vào
Xin cho tôi biết nạn nào thất kinh
Đạo nhân thủng thẳng trần tình
Khi ở Thiên Đình, hầu trà cùng tôi
Tử Vi cung ở một hồi
Một hôm Thượng Đế có lời nói ra
Tiên nào vâng lệnh của ta
Hạ giới - ở nhà tể tướng mười năm
Quần Tiên còn đang băn khoăn
Ông xung phong trước, xuống thăm phàm trần
Thượng Đế nói đùa một lần
“Nhân gian vui lắm- bội phần cõi Tiên”
Ông cho Sinh uống thuốc viên
Uống xong, kiếp trước Sinh liền nhớ ra
Đời tôi đã được nghe qua
Còn ông có việc, hay là xuống chơi ?
Đạo sĩ vừa nói, vừa cười
Tôi là Tiên tửu hay lười, ăn tham
Thượng Đế đày xuống nhân gian
Sắp được ba kỷ, được mang về Trời
Vì chút tình nghĩa- ông ơi
Thăm bạn chút ít, nói lời chia tay
Nạn “Ô Tôn”có sau này
Ông làm Tể Tướng, lâu ngày tạo ra
Yêu người gần, ghét kẻ xa
Thù sâu, oán nặng- lắm Ma, Oan hồn
Tích đức- mới là người khôn
Cái Thiện dù lớn- phải dồn sức cho
Cái Ác dù nhỏ- không to
Báo ứng sâu nặng, phải lo giữ mình
Cảm ơn bạn tốt thân tình
Khuyên răn sâu sắc, để Sinh theo lời
Khi nào gặp nạn lôi thôi
Thắp hương khấn gọi tên tôi “Quảng Phòng”
Khi đó tôi sẽ bằng lòng
Xin giúp bạn tốt cho xong nạn này
Quả nhiên một dịp không may
Trái ý Thiên Tử, tâu bày việc quan
Vua đầy Sinh đi phương Nam
Đi vào Hà Tĩnh- Phải sang sông này
Ban ngày mà chuyện không hay
Gió to, sóng lớn- thuyền nay tròng trành
Trong mây tiếng kêu thất thanh
Của lũ Ma, Quỷ đang giành, lôi Sinh
Nói rằng: “Kẻ thù của mình
Đang đến nộp mạng, thình lình ra tay”
Chúng thi kéo thuyền cho quay
Hỏi ra mới biết nơi này : Ô Tôn
Bấy giờ Sinh mới hoảng hồn
Thắp hương khấn gọi Quảng Khôn mấy lần
Cỗ xe mây kíp đằng vân
Quảng Khôn gọi Quỷ vài lần khuyên can
“Lũ mày đắm đuối nghiệp oan
Sống đã chẳng tốt, làm càn chết đi
Gây thêm tội lỗi làm gì
Cải tà quy chính- cho đi làm người”
Lũ Quỷ nhẩy múa, vâng lời
Tan đi chốc lát, khoảng Trời sáng, yên
Ông Dương khẩn khoản mời Tiên
Giáng trần một lát, họa liền chỉ ngay
Thoắt cái- xe mây đã bay
Thuyền qua sông rộng, ban ngày êm xuôi
Sinh bèn từ giã mọi người
Tu Tiên, đắc đạo ở nơi Đông Thành .
***
LỜI BÌNH
Than ôi làm thiện ở người
Giáng phúc bởi Trời,sâu nặng lắm thay
Dương công sử án lâu ngày
Giải nỗi oan uổng, cảm ngay tới Trời
Sống ngay thẳng- giúp cho đời
Việc của Thiên Tích, là nơi soi vào
Vết nhỏ thì phải làm sao ?
Phải rèn, phải giũa biết bao công trình
Noi gương tốt, để sửa mình
Tu nhân ,tích đức ân tình dài lâu ./.