TRUYỀN KỲ MẠN LỤC

CHUYỆN GÃ TRÀ ĐỒNG

GIÁNG SINH

                                                   Phương Huyền

Có ông tên Tạc- Đức Công

Người phủ Thường Tín- thần đồng xứ Nam

Ông coi hình án Tuyên Quang

Huệ Tôn triều Lý- án oan giải nhiều

Công bằng, nhân hậu, dân yêu

Năm mươi tuổi chẵn, có điều không con

Một hôm ốm nặng, mỏi mòn

Chết đi, tỉnh lại nỉ non dặn dò

Ta đi đến chỗ lầu to

Thành đen vách sắt, không cho bước vào

Một ông thư lại cao cao

Dẫn đi lối phải- khác nào mê cung

Ngỡ ngàng nhà rộng khôn cùng

Trăm người áo tía, tận trung đứng hầu

Bấy giờ có một ông tâu

Ông Dương nhân đức- lẽ đâu yểu đời

Không ai nối dõi cho người

Phải biểu dương tốt, nơi nơi học hành

Tâu lên Thượng Đế thật nhanh

Đức Công nghỉ tạm, chờ thành nghiệp to

Lúc sau xứ giả báo cho

Chuẩn bị xe đò, trở lại dương gjan

Sống thêm hai kỷ làm quan

Cho con trai tốt- họ hàng cậy trông

Cố làm điều tốt nghe không

Trời luôn theo rõi, nên ông cố làm

Đi qua một dãy nhà ngang

Dương công mới hỏi viên quan: “Dinh gì ?”

Trả lời- thư lại vân vi

Hai tư tòa lớn, một khi đến rồi

Xem sổ sinh tử thấy thôi

Gạch đi bằng mực- đôi hồi chết ngay

Dấu son sống lại có ngày

Ông luôn tích thiện thì nay được đền

Chia tay thư lại nói trên

Đức Công chợt tỉnh, sau đêm mơ màng

Hôm sau bà vợ sẽ sàng

Thiếp thấy sao nhỏ, màu vàng vào tâm

Chín tháng chờ đợi âm thầm

Sinh một quý tử- chắc cầm tương lai

Đặt tên : Thiên Tích, đẹp trai

Thích uống trà lắm, hơn tài người xưa

Văn chương kim, cổ chẳng vừa

Đức Công mừng có kế thừa tổ tiên

Nhưng mà nhiều người liêm, hiền

Tiền bạc cũng hiếm, chức quyền coi khinh

Hai tư năm bất thình lình

Đức Công vô bệnh dứt tình chết đi

Thiên Tích thương xót khôn bì

Đoạn tang cậu lại lo đi học hành

Tiền bạc không đủ đã đành

Muốn xin gửi rể, chả thành nơi nao

Hàng xóm khinh rẻ làm sao

Chàng rằng: “sao có đời nào phụ ta

Nghĩ đến việc làm của cha

Cứu người nhiều lắm- gọi là có công

Nay con mở mặt được không ?

Làm thiện như thế thì trông mong gì

Sinh đang đau khổ khôn bì

Có ông họ Thạch lại đi giúp chàng

Ông có thục nữ- một nàng

Cho theo giúp đỡ, đảm đang việc nhà

Nuôi chàng ăn học gần, xa

Đừng vì nghèo khó, vậy là buông trôi

Nói xong vừa mới đây thôi

Biến đi đâu mất- lần hồi khó tin

Thiên Tích ghi nhớ như in

Nghe có thầy giỏi thì tìm đến ngay

Đất Tiên Du có một thày

Dạy trò đèn sách đêm ngày cả trăm

Sinh trọ gần đó siêng năng

Quyết tâm đèn sách sánh bằng người ta

Hàng xóm có một đại gia

Làm nghề buôn bán, đi xa về gần

Thừa tiền bạc, đủ kiệm cần

Có cô con gái muôn phần đoan trang

Ông muốn kén ngôi đông sàng

Thấy Sinh tướng mạo đàng hoàng- nên duyên

Đại gia đâu có tiếc tiền

Đón Sinh về để gả liền con cho

Sinh mừng mới hết âu lo

Chăm chỉ đèn sách, để so với đời

Có lúc tâm trạng rối bời

Vì sao lại trái với lời Thạch gia

Thế thì tương lai của ta

Cũng không thành đạt, sao mà tin đây !

Bấy giờ cô vợ cho hay

Chính em họ Thạch, tên này: Hán Anh

Gia đình gặp nạn chiến tranh

Quan trên vu, hãm- cha thành tù nhân

Dương Công dù chẳng tình thân

Ra sức cứu giúp, đôi lần tha em

Cha đây đi qua ghé xem

Thương em ông mới cố đem về nhà

Công ơn dưỡng dục của cha

Em phải báo hiếu, để mà đền ơn

Bấy giờ Sinh rõ nguồn cơn

Xem ra duyên số còn hơn đặt bày

Vợ chồng thắm thiết lâu nay

Vì câu chuyện này, càng mến yêu thêm

Sinh lo học tập ngày, đêm

Hai khoa thi đỗ, làm nên quan đầu

Thờ Vua gìn giữ trước, sau

Ơn đền, oán trả lâu, mau tùy người

Một hôm lập đàn tế Trời

Gặp một Đạo Sĩ như người thôn quê

Áo rách, giày nát- khó mê

Dáng đi thất thểu, đến chê Sinh rằng

Cố nhân không nhận ra chăng

Sau này gặp nạn- nhờ thằng này sao ?

Bấy giờ Sinh mới mời vào

Xin cho tôi biết nạn nào thất kinh

Đạo nhân thủng thẳng trần tình

Khi ở Thiên Đình, hầu trà cùng tôi

Tử Vi cung ở một hồi

Một hôm Thượng Đế có lời nói ra

Tiên nào vâng lệnh của ta

Hạ giới - ở nhà tể tướng mười năm

Quần Tiên còn đang băn khoăn

Ông xung phong trước, xuống thăm phàm trần

Thượng Đế nói đùa một lần

“Nhân gian vui lắm- bội phần cõi Tiên”

Ông cho Sinh uống thuốc viên

Uống xong, kiếp trước Sinh liền nhớ ra

Đời tôi đã được nghe qua

Còn ông có việc, hay là xuống chơi ?

Đạo sĩ vừa nói, vừa cười

Tôi là Tiên tửu hay lười, ăn tham

Thượng Đế đày xuống nhân gian

Sắp được ba kỷ, được mang về Trời

Vì chút tình nghĩa- ông ơi

Thăm bạn chút ít, nói lời chia tay

Nạn “Ô Tôn”có sau này

Ông làm Tể Tướng, lâu ngày tạo ra

Yêu người gần, ghét kẻ xa

Thù sâu, oán nặng- lắm Ma, Oan hồn

Tích đức- mới là người khôn

Cái Thiện dù lớn- phải dồn sức cho

Cái Ác dù nhỏ- không to

Báo ứng sâu nặng, phải lo giữ mình

Cảm ơn bạn tốt thân tình

Khuyên răn sâu sắc, để Sinh theo lời

Khi nào gặp nạn lôi thôi

Thắp hương khấn gọi tên tôi “Quảng Phòng”

Khi đó tôi sẽ bằng lòng

Xin giúp bạn tốt cho xong nạn này

Quả nhiên một dịp không may

Trái ý Thiên Tử, tâu bày việc quan

Vua đầy Sinh đi phương Nam

Đi vào Hà Tĩnh- Phải sang sông này

Ban ngày mà chuyện không hay

Gió to, sóng lớn- thuyền nay tròng trành

Trong mây tiếng kêu thất thanh

Của lũ Ma, Quỷ đang giành, lôi Sinh

Nói rằng: “Kẻ thù của mình

Đang đến nộp mạng, thình lình ra tay”

Chúng thi kéo thuyền cho quay

Hỏi ra mới biết nơi này : Ô Tôn

Bấy giờ Sinh mới hoảng hồn

Thắp hương khấn gọi Quảng Khôn mấy lần

Cỗ xe mây kíp đằng vân

Quảng Khôn gọi Quỷ vài lần khuyên can

“Lũ mày đắm đuối nghiệp oan

Sống đã chẳng tốt, làm càn chết đi

Gây thêm tội lỗi làm gì

Cải tà quy chính- cho đi làm người”

Lũ Quỷ nhẩy múa, vâng lời

Tan đi chốc lát, khoảng Trời sáng, yên

Ông Dương khẩn khoản mời Tiên

Giáng trần một lát, họa liền chỉ ngay

Thoắt cái- xe mây đã bay

Thuyền qua sông rộng, ban ngày êm xuôi

Sinh bèn từ giã mọi người

Tu Tiên, đắc đạo ở nơi Đông Thành .

***

LỜI BÌNH

Than ôi làm thiện ở người

Giáng phúc bởi Trời,sâu nặng lắm thay

Dương công sử án lâu ngày

Giải nỗi oan uổng, cảm ngay tới Trời

Sống ngay thẳng- giúp cho đời

Việc của Thiên Tích, là nơi soi vào

Vết nhỏ thì phải làm sao ?

Phải rèn, phải giũa biết bao công trình

Noi gương tốt, để sửa mình

Tu nhân ,tích đức ân tình dài lâu ./.