Dế Chọi ( Liêu Trai )
DẾ CHỌI
( Liêu Trai )
Phương Huyền
Thời Lê cung cấm ăn chơi
Có trò chọi Dế- nơi nơi thịnh hành
Truyền rằng từ ở xứ Thanh
Có viên quan Huyện- hiền lành, khôn ngoan
Kiếm được con Dế to càng
Tiến Vua để chọi- đợi mang thưởng về
Từ đó khắp mọi vùng quê
Từ Huyện tới Tỉnh, rất mê săn lùng
Quan trên ép quan dưới cùng
Khổ cho dân chúng, khắp vùng Ân Thi
Huyện nọ có người tên Quỳ
Vì nhà nghèo quá- không thi tú tài
Tuy rằng chữ nghĩa hơn ai
Tính Quỳ ít nói, nhưng tài, khôn ranh
Chánh Tổng bèn thúc ép anh
Làm chân chức dịch hiền lành, dễ sai
Gặp vụ nộp Dế nay mai
Quỳ không bổ bán, chẳng sai dân lành
Tự mình lo lắng mà thành
Tài sản không có, sao đành bó tay
Vợ khuyên giải mãi mới hay
Trong vùng Bà Bói việc này rất linh
Vợ vội sắm lễ một mình
Để tới cửa Thánh tâu trình việc lo
Việc này Thánh mới phán cho
Ra chỗ miếu nọ, lần mò hang sâu
Sẽ được việc cần kêu, cầu
Thành ngay sự nghiệp dễ sâu, gốc bền
Quỳ mừng rằng sự đã nên
Đến ngay miếu nọ không quên lời Thần
Tim mãi, tìm mãi phân vân
May quá thấy chú Dế cần thật to
Mang về chăm bẵm, âu lo
Sao cho Dế khỏe- nộp cho đỡ phiền
Mong ngày mang nộp quan trên
Quên ăn, quên ngủ- luôn bên Dế mèn
Một hôm có chút hơi men
Đã quên ngủ mất- con xem, mở lồng
Cơ hội Dế thoát dễ không
Con vội chộp lại. chẳng trông thấy nào
May mắn chỗ cỏ cao cao
Nó túm ngay được Dế vào trong tay
Nhưng mà Dế gãy càng ngay
Và chết tức khắc, con nay kinh hồn
Mách mẹ, mẹ mới ôn tồn
Dế chết chắc bố hết khôn bây giờ
Mạng sống gắn với nó cơ
Nếu không Dế nộp- chỉ chờ chết thôi
Thằng con liền khóc liên hồi
Vội nhảy xuống giếng bố thôi trách nào
Tỉnh rượu bước thấp, bước cao
Bố vớt con vội, bế vào nhà trong
Đổi giận làm thương cõi lòng
Vợ, chồng muốn chết- còn mong nỗi gì
Đêm rồi liệm xác con đi
May thấy còn thở, tức thì mừng rơn
Con sống lại- chẳng gì hơn
Nhưng con nằm lịm, chẳng hờn giận chi
Quỳ nhìn lồng, Dế mất đi
Đứt từng khúc ruột- lấy gì nộp quan
Sáng rồi vẫn nằm thở than
Bỗng nghe Dế gáy râm ran ngoài thềm
Quỳ vội nhỏm dậy chạy êm
Nhìn thấy chú Dế bên thềm vồ ngay
Nhưng mà khi mở bàn tay
Lại không thấy Dế- nó bay lối nào
Quỳ chạy bước thấp, bước cao
Đến bên bờ rào- Dế nấp gốc tre
Dế thật nhỏ, râu đỏ hoe
Không như con trước- Quan nghe đâu nào
Còn đang lưỡng lự làm sao
Chú Dế nhảy phóc rơi vào túi ngay
Thôi đành chấp nhận con này
Phải cho chọi thử xem may thế nào
Thế là mọi Dế to, cao
Đều bại dưới chú- Quỳ nào không vui
Chọi xong lồng chẳng chịu chui
Cất tiếng gáy khỏe- nếm mùi tự do
Bỗng đâu con Gà trống to
Chạy tới mổ Dế, Quỳ lo tái người
Nhưng Gà chớ có vội cười
Dế ta nhẩy phắt, bám nơi mào Gà
Cắn cho đứt một miếng da
Gà đau liền chạy, kẻo mà chết oan
Hôm sau Quỳ vội nộp quan
Quan nhìn thấy Dế- phàn nàn không thôi
Quỳ bèn thuật lại một hồi
Chọi với mọi Dế, thắng rồi gáy vang
Thế là tiến lên các quan
Từ Huyện, tới Tỉnh- mọi hàng quan to
Quỳ được thưởng nhiều chẳng lo
Tiến Vua Dế quý- chọi cho khắp vùng
Trận nào cũng thắng ung dung
Dế còn tài lẻ- biết cùng gáy theo
Mọi điệu nhạc, giọng trong veo
Vua hài lòng lắm- quan theo, thưởng liền
Thưởng cho mọi cấp nhiều tiền
Lại thăng quan chức trong miền- thấp, cao
Quỳ được quan Huyện mê sao
Tạo mọi điều kiện học vào, đi thi
Quỳ đỗ tú tài tức thì
Con Quỳ lại khỏe, lại đi chơi đùa
Kể lại chuyện : sợ cha thua
Bèn hóa ra Dế- nhỏ vừa chọi hay
Vua hay chuyện- quan tâu bày
Lại thưởng lớn lắm- Quỳ nay sang , giầu
Trong nhà Quỳ có người hầu
Ngựa xe, võng lọng- đâu đâu cũng thèm ./.
LỜI BÀN
Vua, Quan tính vốn hay quên
Còn kẻ xu nịnh làm nên lệ làng
Từ đó mặc sức quan tham
Dân sức đã tàn- sống, chết mặc bay
Lệnh Vua chút xíu cũng hay
Giúp dân dễ thở- lệnh này lớn lao
Quỳ nghèo chẳng sống dễ nào
Vì Dế giầu sụ áo bào nghênh ngang
Ơn Trời được sống đàng hoàng
Lộc đi theo Dế, quan càng lợi hơn
Đọc chuyện thấy rõ nguồn cơn
Đáng tin lắm chứ- tủi hờn làm chi ./.
được đăng bởi Phương Huyền NG @ 10:33
0 Nhận xét
