TRUYỀN KỲ MẠN LỤC

CHUYỆN CÂY GẠO

Trung Ngộ ở đất Bắc Hà

Đẹp trai, giầu có, buôn xa ,bán gần

Thuê thuyền xuôi mãi bến Vân

Liễu Khê-cầu ấy thuyền cần chui qua

Trong thôn bóng hồng đi ra

Cùng cô hầu gái , rõ là giai nhân

Đất lạ đâu có dám gần

Để mà dò hỏi, phong trần ra sao ?

Trời xui đất khiến thế nào

Hôm nay lại gặp nói sao bây giờ !

Nhưng người con gái làm ngơ

Bảo cô hầu hãy đứng chờ ở đây

Sao mà cầu đẹp thế này

Rượu xuân quá chén suốt ngày ngủ thôi

Tối nay ta hãy đi chơi

Phong cảnh thật đẹp cho người khoẻ ra

Vậy thì em hãy theo ta

Dạo cầu ngắm cảnh để mà giải khuây

Trung Ngộ nghe được câu này

Tối đến chờ sẵn ở ngay bên cầu

Đêm khuya chàng phải chờ lâu

Cô gái cùng với nàng hầu đã ra

Hồ Cầm thánh thót thiết tha

Cảnh còn như cũ người đà khác xưa

Bùi ngùi cảm động-gió đưa

Tiếng đàn ai oán như vừa trách xuân

Trung Ngộ rảo bước tới gần

Vái chào nưong tử-muôn phần đẹp xinh

Chàng cũng ra đây một mình

Dạo chơi ngắm cảnh cho tình đẹp thêm

Duyên trời không biết có nên

May sao gặp gỡ giữa đêm thế này

Chàng liền tiến đến hỏi ngay

Họ, tên, nhà cửa ? chau mày- nàng thưa :

Nhị Khanh tên của ngày xưa

Cháu ông cụ Hối danh vừa, giá cao

Hai thân mới mất ngày nào

Bị chồng ruồng dẫy cảnh sao cơ hàn

Phải dọn ra ở ngoài làng

Cùng cô hầu gái cũng mang kiếp người

Một đời cũng thật nực cười

Trời còn cho sống hãy chơi thoả lòng

Chàng rằng anh rất cảm thông

Thuyền anh dưới bến em không ngại gì

Nàng thì còn chút vân vi

Thân tàn một mảnh chết đi cũng hoài

Quân tử xin đừng đơn sai

Ái ân , hẹn ước, một hai cùng thuyền

Xin ghi vài chữ ước nguyền

Mây mưa đắm đuối để truyền về sau

“Xưa em đã ngủ hơi lâu

Nay em lại được ngả đầu vai anh

Chút tình gương vỡ lại lành

Xin thề sống thác cùng anh trọn đời

Giăng khuya hãy thoả cợt cười

Phượng loan sớm kết nên đôi tấn tần “

Chàng khen tả cuộc ái ân

Văn tài nàng sáng-với gần người xưa

Người tung ,người hứng, đẩy đưa

Trời đã gần sáng vẫn chưa muốn về

Từ đấy đi lại đam mê

Bạn buôn biết chuyện kẻ chê, người cười

Bác đang ở chỗ quê người

Phải dò cho kỹ đến nơi ngọn nguồn

Nếu là người xấu-bỏ luôn

Mà còn dan díu nhiều buồn lắm sao

Chưa nói pháp luật sờ vào

Họ hàng không có ai nào giúp đâu

Người tốt thì sắm cau, trầu

Lo cho đám cưới trước sau vẹn toàn

Chớ có đi dọc về ngang

Tai hoạ nó đến thì mang buồn phiền

Hôm sau chàng hỏi nàng liền

Tôi người viễn khách nên duyên cùng nàng

Nên chăng trình với họ hàng

Đôi ta mới chắc bước sang cầu Kiều

Nghe xong nàng mới mắng yêu

Tình duyên đâu lắm cần nhiều người xem

Nếu chàng còn quý mến em

Đội sao mà đến, đi đêm mà về

Trung Ngộ năn nỉ ,tỉ tê

Cho anh đi về thăm xóm , thăm ông

Nàng rằng :Nhà thiếp trống không

Đồ đạc chẳng có, ngoai đồng gió lay

Ta đi về luôn đêm nay

Đông thôn- cổng mở mời ngay chàng vào

Xung quanh có bức tường rào

Lau khô-tiếng gió lao sao, rợn người

Mùi gì tanh , thối em ơi

Còn đương kinh ngạc, nhìn nơi ánh đèn

Có chiếc giường nhỏ màu đen

Để quan tài đỏ ghi xen dòng này :

“Nhị Khanh tạ thế “nơi đây

Có cô hầu đất đứng ngay cạnh giường

Trung Ngộ sợ quá- ra đường

Định co cẳng chạy -thật thương anh chàng

May thay chiếc áo anh mang

Cô nàng giữ lại- toạc ngang cạnh sườn

Cứ lao tắt các khu vườn

Về thuyền cấm khẩu đáng thương duyên buồn

Bạn buôn canh giữ luôn luôn

Không cho chàng dậy để chuồn theo ma

Hỏi thăm trong xóm rõ là:

“Cháu ông cụ Hối ra ma lâu rồi

Năm hai mươi tuổi ốm thôi

Lắt lay vài trận,đôi hồi chết ngay”

Từ đó liên tục nhiều ngày

Nhị Khanh đến gọi ,theo ngay nàng về

Trung Ngộ lúc tỉnh lúc mê

Đòi đi theo vợ về quê đẹp giầu

Bạn buôn canh giữ lo âu

Trói chân tay lại biết đâu mà lường

Một đêm nghĩ thật đau thương

Bạn buôn mệt ngủ coi thường không canh

Sáng ra thì thấy mất anh

Đến thôn thì thấy rành rành chàng đây

Đã chết ôm quan tài này

Đành liệm chàng để chôn ngay cạnh nàng

Từ đó tai hoạ thôn trang

Tối trời lại có ma nàng, ma anh

Khóc, cười rồi chạy loanh quoanh

Bắt người lễ bái cho anh cho nàng

Không được- tai vạ cho làng

Chăn nuôi chẳng được, mùa màng hỏng to

Dân làng khổ mãi phải lo

Đào mồ , xác vứt xuống cho sông dài

Trôi đi trôi mãi cả hai

Đến một bãi nổi gần ngoài cửa sông

Trên bờ cây gạo nở bông

Linh hồn nương tựa vào không muốn rời

Làm yêu , làm quái không thôi

Ai động đến nó -thế rồi chết ngay

Có ông đạo sĩ qua đây

Một đêm nằm nghỉ ở ngay gần chùa

Trăng mờ sao chỉ lưa thưa

Thấy đôi trai gái đong đưa, loã lồ

Đập cửa gọi hỏi bô bô

Trong chùa ai ngủ : là cô hay chàng

Ông đạo phẩm cách cao sang

Không thèm lên tiếng-nó càng gọi to

Sáng sau ông mới hỏi dò

Biết là ma quỉ ông lo diệt trừ

Cho dân được sống vô tư

Yên vui hạnh phúc,dã từ âu lo

Đàn tràng ông đã lập to

Ba đạo bùa yểm dán cho ba đường

Cây gạo dán một khẩn trương

Một đạo ném xuống dưới đường đáy sông

Đạo kia đốt ở trên không

Quát lên: “ ma quỉ hãy trông kiếm này

Lệnh cho giết hết chúng bay

Dâm tà càn rỡ một ngày không dung”

Bỗng đâu gió nổi đùng đùng

Sấm vang chớp giật cây tung mất rồi

Vẳng nghe tiếng khóc không thôi

Nhìn lên mới thấy hai người xích tay

Quỉ sứ áp giải đi ngay

Thế là sạch sẽ nơi này không ma

Vàng bạc, gấm vóc , lụa là

Dân làng đem tặng để mà tiễn chân

Tạ ơn công sức đạo nhân

Trừ ma diệt quỉ giúp dân yên lành

Nhưng ông không lấy, đi nhanh

Non sâu chốn ấy hoá thành tiên ông./.

LỜI BÌNH

Than ôi ma quỉ ngày xưa

Thường gây chết chóc ,hay lừa tà dâm

Cho kẻ vô học,tối tâm

Thất phu, đa dục chắc cầm vòng oan

Trung Ngộ đi buôn lắm vàng

Không có tri thức, trách chàng làm sao?

Đạo nhân người có công lao

Giúp dân trừ ác làm sao nghi ngờ

Đừng coi huyễn hoặc-làm ngơ

Đừng coi mê tín , xoá mờ công lao

Ngày12/8/2009

Phương Huyền