TRUYỀN KỲ MẠN LỤC

CHUYỆN ĐỐI TỤNG

Ở LONG CUNG

Huyện Vĩnh Lại ở Hồng Châu

Xứ Hải Dương đó có đâu xa mà

Thuỷ tộc nhiều giống tà ma

Đền thờ khắp chốn, gần xa hương đèn

Chỗ thiêng cầu đảo thì nên

Dân tình rất sợ , thành quen tháng ngày

Đời Trần Minh Tông gần đây

Có quan thái thú Trịnh Gầy chăn dân

Nhân ngày nghỉ - thăm mộ phần

Đi về quê cũ, dừng chân nơi này

Cạnh đền thuỷ tộc đẹp thay

Bỗng hai cô gái đến ngay bên thuyền

Dâng một tráp mầu hạt huyền

Cho nàng Dương thị trên thuyền-vợ quan

Nói rằng “ Đức ông lo toan

Tỏ chút tình nhỏ, xe loan có ngày “

Thoắt cái cô gái biến ngay

Mở hộp thấy một giải này- tứ thơ :

“Người đâu đẹp thế bao giờ

Cho ta thương nhớ, ngẩn ngơ tháng ngày

Vật này xin gửi đến tay

Thuỷ tinh cung đợi , có ngày nên duyên “

Dương thị hốt hoảng bỏ thuyền

Quay về nhiệm sở- không quên gọi chồng

Kể chuyện ma đến ngoài sông

Trịnh Gầy cả sợ :giữ, phòng sao đây ?

Thuỷ quái dâm đãng mặt dầy

Muốn bắt mình đấy-Tránh ngay bến bờ

Những đêm mưa gió vật vờ

Phải thắp đèn sáng-Gươm chờ ma dâm

Phòng được chừng quãng nửa năm

Trung thu năm ấy trăng rằm sáng soi

Bầu trời trong vắt khắp nơi

Song Ngân vằng vặc-Đẹp trời-Mừng vui

Trịnh cùng với vợ cả cười

Lấy đâu ra nước, ma chơi kiểu gì ?

Cùng nhau uống rượu tỳ tỳ

Ngủ say như chết biết gì mà lo

Ngờ đâu trời nổi gió to

Cơn mưa ập đến, mưa cho đầy đồng

Cửa giả vẫn lặng như không

Dương thị biến mất- để chồng ngẩn ngơ

Đến đền thuỷ quái trông chờ

Thấy áo Dương thị, vật vờ bến sông

Trịnh thương tiếc ngọc- đau lòng

Chỉ biết than thở mà không cách tìm

Từ quan về quê- lặng im

Đến một chân núi-Đứng nhìn mộ không !

Làm quán nhìn xuống bến sông

Hàng ngày Trịnh đứng mà trông cõi ngoài

Trịnh thấy ông cụ râu dài

Lưng đeo túi đỏ, một ,hai đi về

Bãi cát đâu phải làng quê ?

Mấy cây lau sậy ngả về chiều hôm

Thấy lạ Trịnh mải theo luôn

Đến chợ, ông lão rải luôn chiếc mền

Xem bói, mọi sự không quên

Chắc là ẩn sĩ-cũng nên giúp đời

Trịnh lân la mãi không thôi

Chăm chút , thăm hỏi cụ thời ở đâu ?

Củ lạc , chén rượu lần đầu

Dần dà câu chuyện , nơi đâu cụ về ?

Cụ cười :ta ở nhà quê

Biết chi chỗ đó chỉ về trú chân

Tuy rằng Trịnh muốn kết thân

Ông lão không chỉ- khất lần cho qua

Hôm sau sương ướt,trăng tà

Trịnh núp một chỗ xem là chốn quê

Nơi ông cụ vẫn đi về

Bến sông vắng lặng , chẳng quê quán nào !

Mà xem lỳ lạ làm sao ?

Từ đáy nước cụ đi vào chợ đây

Trịnh bèn sụp lạy chắp tay

Xin cụ cho biết việc này giúp con

Bấy giờ thì cụ nói luôn

Bạch Long là lão- mưa tuôn tháng ngày

Năm nay đại hạn khá gay

Thành ra mới rỗi- nơi này bói chơi

Trịnh ta mới ướm thử lời

Cho con xuống nước dạo chơi ít ngày

Long hầu lấy gậy ra tay

Vạch làn nước rẽ-xuống ngay Long tuyền

Đền đài, gác tía, thiên nhiên

Thức ăn , vật dụng khác miền quê xưa

Bấy giờ Trịnh mới sẽ thưa

Đem chuyện Dương thị khi xưa trình bày

Long Hầu nói sẽ giúp ngay

Nhưng mà không biết bắt tay thế nào ?

Thuỷ thổ cách biệt làm sao

Manh mối chưa có dựa vào đâu đây ?

Luật vua nghiêm cấm xưa nay

Vu oan thì sẽ có ngày chu di

Long Hầu còn mải nghĩ suy

Có cô hầu gái xin đi dò tìm

Trịnh đưa cây thoa làm tin

Cô hầu cầm lấy đi tìm người thôi

Miếu thuồng luồng ở một nơi

Hỏi ra mới biết có người họ Dương

Được phong phu nhân ấp Xương

Lưu ly điện ngọc hiện đương ở nhà

Xung quanh vô số sen hoa

Gối chăn yêu dấu thật là vợ yêu

Hàng ngày cung phụng, yêu chiều

Mơí sinh con nhỏ ra điều rất cưng

Nàng liền vin cành hoa-rung

Người gác cổng giận đùng đùng trói ngay

Đưa thoa nàng mới trình bày

Tưởng hoa không quý,ra tay hái về

Thật là có tội ,đáng chê

Đưa thoa chuộc lỗi, cho về, tạ ơn

Lính canh chẳng kể thiệt hơn

Mang cho Dương thị, nguồn cơn tìm nàng

Khóc cho số phận phũ phàng

Nhận được thoa cũ- Trịnh lang đâu nào ?

Nàng liền nói lời gửi trao

Để Long Hầu gấp kiện vào long cung

Mau để Trịnh-Dương trùng phùng

Dương thị mới gửi Trịnh cùng lá thơ

“Nhìn thấy thoa cũ tưởng mơ

Vực sâu đáy nước vẫn chờ Trịnh lang

Tấm thân liễu yếu, ngàn vàng

Duyên trời xe trước lại càng nặng sâu

Bỗng có tai hoạ từ đâu

Cân vàng xin chuộc-với câu nặng tình”

Long Hầu đã rõ phân minh

Chắc Trịnh lang sẽ có tình về sau

Long Hầu cùng Trịnh đi mau

Đến Long cung để cùng nhau giãi bày

Mỗi lời một khúc oan dày

Đức vua thảo trát đòi ngay Thuồng Luồng

Mắng cho một trận ra tuồng

Chăn dân như thế còn thương nỗi gì

Thuồng Luồng tức khí cãi thi

Người kia trên cạn có gì liên quan

Vu oan giá hoạ-bẽ bàng

Xin vua xem lại, gán chàng tội to

Long Hầu đứng đó mách cho

Trịnh khai tên vợ-Vua lo đòi về

Vua hỏi Dương thị dân quê

Người nào chồng thị khi về Long cung

Dương thị : Cùng Trịnh sống chung

Thuồng Luồng thù oán không cùng gối chăn

Vua mà không hỏi, không thăm

Nhuốc nhơ đáy nước ngàn năm hận ngài

Đức vua cả giận dương oai

Thuồng Luồng to tội-cãi hoài- chu di

Chính hình lục sự tâu vì

Khi giận đem sử một khi quá đà

Đem giam ở chỗ sai nha

Lấy công trừ tội mới là minh quân

Đức vua mới phán một lần

Dương thị về với cõi trần – tình xưa

Con nhỏ đã có người đưa

Trả Thuồng Luồng đó còn chưa chém đầu

Long Hầu nán lại hồi lâu

Mời Trịnh về phủ nói câu chúc mừng

Tặng văn tê, đẹp quá chừng

Trịnh cùng Dương thị lạy mừng về quê

Bồi hồi rời khỏi bến mê

Một câu chuyện lạ chẳng chê đoạn nào

Năm sau chẳng hiểu làm sao

Có việc Trịnh lại đi vào Hồng Châu

Đền siêu vách đổ đã lâu

Miếu Thuồng Luồng đó còn đâu thiêng nào

Hỏi thăm mới biết tại sao

Không mây mưa lớn- biết bao sông đầy

Có con rắn lớn rời đây

Rắn con vô số một dây đi rồi

Bấm tay thấy rõ ràng thôi

Đúng ngày Trịnh kiện ở nơi cung vàng./.

LỜI BÌNH

Than ôi linh ứng thì thờ

Giúp dân trừ ác, chẳng ngờ hại dân

Thuồng Luồng lại có tà tâm

Không giúp mà lại gian dâm cùng người

Chả trách quan chức đương thời

Đền không xứng đáng thì dời, phá đi./.

Ngày 11/8/2009

 Phương Huyền